Kumar Bağımlılığı nın Belirtileri Nelerdir?
Kumar Bağımlılığı nın Belirtileri Nelerdir?
Kumar Bağımlılığı Nedir?
Kumar bağımlılığı ya da kumar oynama bozukluğu; kişinin ruh sağlığını, bireysel, ailevi, mesleki işlevselliğini bozan, bu etkilere rağmen kontrol edilemeyen ve sürdürülen problemli kumar oynama davranışları olarak tanımlanmaktadır. Kumar bağımlılığı da tıpkı diğer bağımlılıklar gibi bir beyin hastalığıdır. Beynimizin bazı bölgeleri ödül ve haz sisteminden sorumludur. Kumar oynama davranışı tekrarlandıkça beynin bu bölgeleri etkilenerek sağlıklı mekanizmalar bozulur ve zamanla kumar bağımlılığı gelişir. Bir süre sonra kişi istemediğini düşünse bile beyni oynamak ister.
Kumar Bağımlılığının Belirtileri Nelerdir?
Kişinin aklında sürekli kumar oynama düşüncesinin olması, günün büyük çoğunluğunu kumar oynamayı düşünerek ya da oynayarak geçirmesi, istediği heyecanı sağlayabilmek amacıyla giderek artan miktarlarda oynaması, oynayamadığı zamanlarda huzursuzluk, keyifsizlik, gerginlik gibi duygular yaşaması, sonuç vermeyen bırakma girişimlerinin olması, stres ya da günlük yaşam olaylarının yarattığı olumsuz duygularla baş edebilmek için kumar oynaması, kaybettiklerinin peşine düşmesi ve kazanmak için tekrar kumar oynaması, kumar oynama sıklığını ya da kaybını gizlemek amacıyla yalan söylemesi, kumar oynadığı için ilişkilerini, işini, önemli bir eğitim ya da iş olanağını tehlikeye atması/kaybetmesi ve kumar sonucunda yaşadığı maddi sıkıntılardan kurtulmak için çevresindekilere güvenmesi kumar bağımlılığı belirtileri olarak nitelendirilir. Bir kişinin on iki aylık süre boyunca bu belirtilerden en az dördünü sağlamış olması durumunda bağımlı hale geldiğinden söz edilebilir.
Kumar Bağımlılığının Evreleri Nelerdir?
Kazanma Evresi: Kumar oynamanın başlangıcında görülen ‘kazanç’ durumu ile birlikte denetim kaybı, daha çok zaman ve para harcama bu evrede gelişmeye başlar. Kişi yakın ilişkilerden uzaklaşır, kayıplar yaşasa da kazanca odaklanmayı tercih eder.
Kaybetme Evresi: Bu evrede büyük kayıplar başlar, kişi kaybettiklerini yerine koymak amacıyla kumar oynama davranışını artırır, bir borcu başka bir borçla kapatma durumu yaygın belirtiler arasında görülür. Borç alma, kredi çekme vb. davranışlar bu dönemde başlar.
Tükenme Evresi: Bu evrede kişinin elinde hiçbir imkan kalmaz, mutsuzluk yaşar. Depresyon ve intihar girişimi görülebilir.
Vazgeçme Evresi: Kişi, elindeki her şeyi kaybeder. Gelişigüzel bir şekilde kumar oynama davranışını sürdürür.
Kumar Bağımlılığı Nasıl Tedavi Edilir?
Kumar bağımlılığı, iyileşme ve tekrar oynama ile seyreden kronik bir beyin hastalığıdır. Tamamen iyileşmez; ancak düzelir. Bağımlı kişi kumar oynamayı bıraktıktan sonra yaşamı normale geri döner, tekrar başlarsa çok kısa zamanda eski miktarlara ve kayıplara ulaşır. Bağımlılığın biyolojik, sosyal ve davranışsal boyutları bulunmaktadır. Tedavi aşamasında her boyut aynı derece önem taşır; bu yüzden tedavide doğru adımlar atıyor olmak gerekir. Kişiyle yapılan değerlendirme görüşmesi sonucu, bağımlılık şiddeti ve tıbbi destek ihtiyacı belirlenir. Kumar oynama davranışına etkisi olan tüm faktörler üzerinden bir yol haritası çıkarılır. Tedavi sürecinde kişinin kumar oynama alışkanlığına dair farkındalık geliştirme (kaç saat, hangi tür, günün hangi saatlerinde oynuyor, vb.), kumar oynama nedenlerini belirleme (heyecan isteği, olumsuz duygulardan kaçma, vb.), kumar ile ilgili yanlış inançlar ve düşünce tuzakları (“İstesem bırakırım”, “Doğru zamanda paramı çekebilirim”, vb.), risk faktörleri belirleme(arkadaşlarının hepsinin oynuyor olması, vb.), istekle başa çıkma, yaşam düzeni ve boş zaman değerlendirme ve değişim motivasyonunu artırma faktörlerinin üzerinde çalışılması amaçlanır.